همه مردم به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند. طبق گزارش سال 2017 سازمان بهداشت جهانی (WHO)، 2.1 میلیارد نفر به آب آشامیدنی مطمئن و مطمئن در خانه دسترسی ندارند. هشتاد و هشت درصد از چهار میلیارد مورد سالانه اسهال گزارش شده در سراسر جهان به کمبود آب آشامیدنی بهداشتی نسبت داده شده است. هر ساله تقریباً 525000 کودک زیر پنج سال به دلیل اسهال، دومین عامل مرگ و میر جان خود را از دست می دهند، و 1.7 میلیون نفر به دلیل بیماری های اسهالی ناشی از آب ناسالم، همراه با بهداشت نامناسب و بهداشت ناکافی، بیمار می شوند.
فرآیند تصفیه آب
تصفیه آب، فرآیندی که طی آن ترکیبات شیمیایی نامطلوب، مواد آلی و معدنی و آلاینده های بیولوژیکی از آب حذف می شوند. این فرآیند همچنین شامل تقطیر (تبدیل مایع به بخار برای متراکم کردن آن به شکل مایع) و دییونیزاسیون (حذف یون از طریق استخراج نمکهای محلول) است. یکی از اهداف اصلی تصفیه آب، تامین آب آشامیدنی تمیز است. تصفیه آب همچنین نیازهای کاربردهای پزشکی، دارویی، شیمیایی و صنعتی را برای آب تمیز و آشامیدنی برآورده می کند. روش خالص سازی غلظت آلاینده هایی مانند ذرات معلق، انگل ها، باکتری ها، جلبک ها، ویروس ها و قارچ ها را کاهش می دهد. تصفیه آب در مقیاس های بزرگ (مثلاً برای کل شهر) تا کوچک (مثلاً برای خانواده های فردی) انجام می شود. اکثر جوامع به منابع آب طبیعی به عنوان منابع جذبی برای تصفیه آب و برای استفاده روزمره متکی هستند. به طور کلی، این منابع را می توان به عنوان آب های زیرزمینی یا سطحی طبقه بندی کرد و معمولاً شامل سفره های زیرزمینی،نهرها، رودخانه ها و دریاچه ها می شود. با پیشرفت های تکنولوژیکی اخیر، اقیانوس ها و دریاهای آب شور نیز به عنوان منابع آب جایگزین برای آشامیدن و مصارف خانگی مورد استفاده قرار گرفته اند.
تاریخچه تصفیه آب
تعیین کیفیت آب شواهد تاریخی نشان می دهد که تصفیه آب توسط تمدن های باستانی به رسمیت شناخته شده و انجام می شده است. درمانهای اولیه برای تصفیه آب در نوشتههای یونانی و سانسکریت ثبت شده است و مصریان از 1500 سال قبل از میلاد از زاج برای بارندگی استفاده میکردند. منابع تاریخی بسیاری حکایت از تلاش انسان های عصر گذشته برای تصفیه آب و زدودن ذرات معلق و طعم و بو از آن دارد. قرن ها طول کشید که انسان ها به این نتیجه دست یافتند که حواس بینایی، بویایی و چشایی نمی توانند تنها ملاک های تشخیص کیفیت آب باشند.
بقراط، دانشمند یونانی که در سال 460 تا 354 قبل از میلاد می زیسته، جهت دستیابی به آب با طعم مناسب، که به باور او آب سالم می بود، فیلتر پارچه ای اختراع نمود که با عبور دادن آب جوشیده شده از آن باعث زدودن ذرات عامل طعم و بوی نامناسب از آب می شد.
جابر بن حیان شیمیدان ایرانی از ر وش تقطیر که در اصل نمونه آزمایشگاهی یکی از روش های عمومی تصفیه آب می باشد برای مصارف آزمایشگاهی خود استفاده می کرد.
تعیین کیفیت آب
از آنجایی که بررسی ساده آب بر اساس ظاهر تقریباً غیرممکن است، فرآیندهای متعددی مانند آنالیزهای فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیکی برای آزمایش سطوح آلودگی ایجاد شده است. سطوح مواد شیمیایی آلی و معدنی مانند کلرید، مس، منگنز، سولفات ها و روی، پاتوژن های میکروبی، مواد رادیواکتیو و جامدات محلول و معلق و همچنین pH، بو، رنگ و طعم از پارامترهای رایج هستند. تجزیه و تحلیل برای ارزیابی کیفیت آب و سطوح آلودگی. هم اکنون فیلتراسیون و کلرزنی اصلی ترین روش های تصفیه آب به شمار می روند. با این حال در طی سال ها ، روش های دیگری نیز جهت ضدعفونی کردن آب ابداع شده اند . در دهه 1980 میلادی و پس از آن ، پیشرفت های زیادی در ساخت غشاهایی جهت فیلتراسیون به روش اسمز معکوس و یا سایر روش ها نظیر ازن زنی و استفاده از UV جهت ضدعفونی آب حاصل شد. این پیشرفت ها نتیجه کشف پاتوژن هایی در آب می باشند که نسبت به کلر مقاومند و می توانند بیماری هایی نظیر هپاتیت و ورم معده را ایجاد کنند. بدین ترتیب تصفیه آب مهمترین دستاورد بشر در قرن بیستم در جهت حفظ و اعتلای بهداشت عمومی به شمار می رود. بسیاری از روش های تصفیه آب که امروزه در تصفیه خانه ها مورد استفاده قرار می گیرند ، صدها و گاه هزارها سال است که بکار می روند. با این وجود روش های جدیدتر تصفیه نظیر اسمز معکوس استفاده از کربن فعال و غیره نیز در بسیاری تصفیه خانه های مدرن مورد بهره برداری قرار گرفته اند. این روش های نوین با کشف آلودگی های جدید و پیچیده تر در آب بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. کشورهای صنعتی و پیشرفته میلیاردها دلار صرف مدیریت پساب های صنعتی و ابداع روش هایی جهت تولید ضایعات بی خطر برای محیط زیست می نمایند. حفاظت از منابع آب در برابر آلودگی های بیشتر و استفاده از تکنولوژی مدرن در جهت بهینه نمودن تصفیه آب از دستاوردهای بشر درآینده خواهد بود.
آخرین دیدگاهها